Wpisz aby wyszukać

Jak wzmocnić odporność – sprawdzone metody i najnowsze odkrycia

Udostępnij

W okresie jesienno-zimowym na temat odporności i sposobów jej budowania mówią prawie wszyscy. W Internecie znajdziemy wiele porad na ten temat. Z naszego artykułu dowiesz się które z nich są skuteczne oraz co mówią na temat naukowcy i najnowsze badania.

Odporność nabyta i wrodzona

Jak wiadomo układ odpornościowy to naczynia limfatyczne, komórki (monocyty, limfocyty, leukocyty) i narządy, których podstawowym zadaniem jest obrona organizmu. Wiedzą powszechnie znaną jest fakt, że odporność może być nabyta lub wrodzona. Wrodzona zwana też nieswoistą, to pakiet flory bakteryjnej, jaką otrzymujemy podczas porodu.

Przechodząc przez drogi rodne, skóra noworodka pokrywa się florą bakteryjną i przeciwciałami matki. Dzięki temu zapoczątkowany zostaje proces budowy flory jelitowej dziecka, a także prawidłowe trawienie i odporność. Odporność nabyta (swoista) polega na wytworzeniu przeciwciał w kontakcie z patogenem (wirusem, bakterią). Błona śluzowa i naczynia limfatyczne stanowią podstawę układu immunologicznego. Według najnowszych badań ekspertów z dziedziny immunologii za odporność i prawidłowe funkcjonowanie organizmu ludzkiego odpowiedzialne są jelita.

Zdrowe jelita – zdrowy organizm

Za słusznością tej teorii przemawiają fakty:
• jelita pokryte są od wewnątrz błoną śluzową (naturalna bariera organizmu o powierzchni około 250 m2),
• na powierzchni jelit limfocyty uczą się rozpoznawać komórki wrogie dla organizmu (nauka odporności swoistej – nabytej),
• w jelitach powstaje około 80% ciał odpornościowych,
• system komórek nerwowych jelita przekazuje informację do mózgu, dzięki czemu reakcja na zagrożenie jest szybka.

Każda komórka pokryta jest specjalnym i unikatowym białkiem – antygenem, które działa jak identyfikator. W sytuacjach zagrożenia patogenami, dochodzi do mobilizacji białych ciałek krwi – leukocytów, a ściślej makrofagów oraz limfocytów T i B. Limfocyty B rozpoznają wrogie komórki i rozpoczynają procesy obronne, polegające na wytwarzaniu przeciwciał do antygenów komórek chorobowych.

W kontakcie z nimi liczba przeciwciał znacznie wzrasta i tworzy się tzw. pamięć immunologiczna. Przeciwciała otaczają wrogą komórkę, jest to znak dla makrofagów (komórek żernych) do zniszczenia danego patogenu. Dzięki pamięci immunologicznej organizm w kontakcie z „wrogiem”, z którym miał już styczność, radzi sobie szybciej i nie dochodzi do zakażenia. Limfocyty T niszczą natomiast komórki własnego organizmu, np. wadliwie zbudowane.

Skóra i błona śluzowa – pierwsza bariera

Obrona organizmu przed patogenami zaczyna się już na poziomie skóry i błony śluzowej. Stanowią one pierwszą barierę układu zwaną mechaniczną. Oprócz tej bariery wyróżniamy także bariery: czynnościowe, mikrobiologiczne i chemiczne. Bariera czynnościowa to między innymi temperatura ciała, pasaż jelitowy, kaszel czy kichanie. Barierę mikrobiologiczną stanowi flora bakteryjna. Obroną chemiczną naszego organizmu jest np. odpowiednie pH (skóry, żołądka).


odporność
REKLAMA

Styl życia, a odporność organizmu

Dla poprawy odporności kluczowe znaczenie mają: dieta, aktywność fizyczna, brak używek, sen, eliminacja stresu, a nawet uśmiech.

Dieta mająca na celu poprawę odporności powinna zawierać:
• świeże warzywa i owoce – bogate w witaminy o działaniu antyoksydacyjnym A, C i E (marchew, szpinak, czerwona papryka, cytrusy),
• warzywa o działaniu przeciwwirusowym (czosnek, cebula),
• produkty bogate w kwasy omega (ryby, oliwa z oliwek, awokado),
• kiszonki bogate w substancje probiotyczne (kiszone ogórki, kiszona kapusta, soki kiszonkowe np. z buraków).

Zwiększeniu odporności sprzyja aktywność fizyczna. Według badań najbardziej właściwe jest stosowanie się do wzoru: 3 × 30 × 130. Zapis ten oznacza: aktywność co najmniej 3 razy w tygodniu, czas trwania około 30 minut i aktywność, przy której tętno wynosi około 130 uderzeń na minutę.

Polecane są spacery na świeżym powietrzu, jazda na rowerze, pływanie. Umiarkowana aktywność, w przeciwieństwie do tej obarczonej dużym wysiłkiem, sprzyja zdrowiu. Przetrenowanie powoduje wytwarzanie kortyzolu, nazywanego hormonem stresu, a stres jest niestety wrogiem odporności.

Podobnie przemęczenie z niewyspania sprzyja wszelkiego rodzaju infekcjom. Zalecana porcja snu dla dorosłego człowieka wynosi około 8 godzin. Regeneracji organizmu podczas snu sprzyjają cisza i ciemność. Oba te elementy wpływają na wydzielanie hormonu melatoniny, odpowiedzialnej za utrzymanie właściwego rytmu dobowego.

Wrogiem odporności są także używki, tj. alkohol i papierosy. Powodują one nie tylko przesuszenie błony śluzowej, otwierając drogę dla drobnoustrojów i wirusów, lecz także zabicie ciał odpornościowych i pogorszenie wchłaniania witamin z grupy antyoksydantów.

Jednym z czynników korzystnie wpływających na odporność jest uśmiech i śmiech. Pozytywne emocje powodują wzrost ilości komórek odpornościowych, a jednocześnie obniżenie hormonu stresu. Śmiech angażujący ciało, powoduje dotlenienie mózgu i wydzielanie hormonu szczęścia (endorfiny), który wykazuje właściwości przeciwzapalne. Faktem jest to, że osoby pogodne rzadziej chorują.

Ważny element w procesie budowania odporności stanowią także szczepienia ochronne, suplementacja składników stymulujących układ immunologiczny, a także probiotyki. Podczas szczepienia np. przeciw grypie, do organizmu wprowadzany jest martwy lub unieczynniony wirus, w kontakcie z którym tworzy się odporność swoistą. Z uwagi na fakt ciągłego mutowania wirusów, niestety odporność tę zalicza się do odporności krótkotrwałej, dlatego zaleca się szczepienie w każdym sezonie.

Suplementy a odporność

Grono suplementów mających korzystny wpływ na odporność jest bardzo duże, dlatego wymienię tylko kilka moim zdaniem ciekawszych.

  • Betaglukany – to polisacharydy komórek drożdży. Ich suplementacja pobudza układ odpornościowy w przypadku chorób wirusowych, długotrwałej antybiotykoterapii, opryszczce czy w długotrwałym stresie.
  • Olejek czosnkowy – dzięki dużej zawartości związków siarkowych, soli mineralnych, witamin i fitosteroli, wykazuje silne działanie przeciwzapalne.
  • Witamina C – forma estrowa (rozpuszczalna w wodzie i w tłuszczach) działa antyoksydacyjnie, łagodzi objawy przeziębienia, blokuje wirusy poprzez zwiększenie stabilności tkanki łącznej.
  • Olejek z dzikiego oregano wykazuje działanie antyseptyczne, przeciwwirusowe, przeciwzapalne i przeciwgrzybicze. Szczególnie zalecany jest przy infekcjach układu oddechowego i immunologicznego.
  • Żeń-szeń – to adaptogen korzystnie działający na odpowiedź organizmu na stres i zwiększający siły wydolnościowe organizmu. Zawiera ginsenozydy, które pobudzają limfocyty T.
  • Probiotyki ginsenozydy głównie bakterie kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus oraz Bifidobacterium. Zaliczamy do nich między innymi bakterie: Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus plantarum, Bifidobacterium longum, Bifidobacterium breve, Bifidobacterium bifidum, Bifidobacterium infantis. Ich podstawową rolą jest nie tylko wspomaganie układu pokarmowego, lecz także działanie immunomodulujące polegające na: stymulacji limfocytów B do produkcji przeciwciał, zmniejszaniu ilości wytwarzanych cytokin prozapalnych (działanie przeciwzapalne), wpływie na modulację szlaków sygnałowych w makrofagach.

Jak widać, kwestia odporności i zdrowia, uzależniona jest w dużej mierze od nas samych. Nasz styl życia, wybory żywieniowe czy stosowanie używek mają swoje odzwierciadlenie w naszej kondycji zdrowotnej. Dlatego pozwolę sobie na stwierdzenie: „Jeśli masz dobrą odporność – dbaj o nią, a jeżeli Twoja odporność ostatnio szwankuje, to zastanów się dlaczego i w razie potrzeb sięgnij po bogatą na rynku pulę preparatów wspomagających”.

Materiał nie stanowi i nie zastąpi porady lekarskiej.

Tagi::

9 komentarzy