Grzyby są powszechnie występującymi drobnoustrojami, które zazwyczaj są zupełnie niegroźne dla zdrowych osób. Niektóre z grzybów wchodzą w skład naturalnej flory organizmu. Mimo tego grzybice powierzchowne (skóry, włosów, paznokci, błon śluzowych) są częstym schorzeniem i choć na ogół nie są niebezpieczne, to z całą pewnością obniżają komfort życia chorego. Zmiany grzybicze, oprócz tego, że nie wyglądają estetycznie, często powodują świąd, pieczenie, a nawet ból, utrudniając normalne funkcjonowanie. Jakby tego było mało – ich leczenie bywa długotrwałe i wymaga żelaznej dyscypliny.
Co to jest grzybica?
Infekcje wywołane przez grzyby mają zazwyczaj charakter egzogenny, co oznacza, że mają swoje źródło w środowisku zewnętrznym i są nabywane drogą oddechową, pokarmową lub wnikają przez uszkodzoną skórę. Sam kontakt z tego typu drobnoustrojem niekoniecznie oznacza rozwój choroby, ponieważ dodatkowo muszą zaistnieć czynniki predysponujące – miejscowe na skórze (wilgotność i skład lipidów powierzchniowych) oraz ogólnoustrojowe, z których najczęstszym jest osłabienie układu odpornościowego organizmu. Obniżona odporność, przemęczenie czy różne choroby mogą również doprowadzić do stanu, w którym grzyby bytujące w naszym ciele zaczną się niebezpiecznie namnażać, wywołując chorobę.
Istnieje wiele czynników sprzyjających infekcjom grzybiczym, spośród których do najważniejszych można zaliczyć:
przyjmowanie leków z grupy antybiotyków, leków immunosupresyjnych, kortykosteroidów. Większość osób ma podstawową wiedzę na temat chorób grzybiczych – stawiając pomiędzy nimi znak równości.
Apteki dysponują coraz szerszym asortymentem leków, stosowanych zewnętrznie, o działaniu przeciwgrzybiczym, które można nabyć bez recepty. Pozostaje jedynie jak najwcześniej wychwycić pierwsze objawy infekcji grzybiczej, aby skutecznie i w miarę szybko się z nią rozprawić. Ułatwieniem może być zamieszczona poniżej tabela, w której zaprezentowano najczęściej występujące grzybice z krótkim opisem objawów i sposobów leczenia.
Rodzaje infekcji grzybiczej
Grzybica paznokci
Objawy (Przebarwienie, pogrubienie, zwiększona łamliwość, nadmierne rogowacenie i pobruzdowanie płytki paznokciowej. Najczęściej grzyby wnikają od wolnego brzegu paznokcia lub bocznych wałów paznokciowych),
Leczenie (Jedna z najtrudniej poddających się leczeniu grzybic. Wynika to z faktu, że leki trudno penetrują głębsze warstwy paznokcia. Ponadto leczenie jest długie, ponieważ trwa do czasu odrośnięcia zdrowego paznokcia, a więc nawet do 12 miesięcy).
Grzybica stóp
Objawy (Odmiana międzypalcowa – najczęściej dotyczy III i IV przestrzeni międzypalcowej; początkowo występuje zaczerwienienie i świąd, a następnie maceracja i pękanie naskórka. Częsta u sportowców (stopa atlety). Odmiana potnicowa – występują liczne pęcherzyki, które mogą stworzyć zlewne ogniska. Odmiana złuszczająca – powstają ogniska złuszczania lub nadmiernego rogowacenia. Zajmuje podeszwy i boczne części stopy, często towarzyszy jej grzybica paznokci);
Leczenie (Polega na zastosowaniu środków o miejscowym działaniu przeciwgrzybiczym. Szerokie spektrum działania wykazuje: Klotrimazol (Clotrimazolum), Mikonazol (Daktarin), Ketokonazol (Nizoral). Mogą być one zastosowane zarówno w infekcjach wywołanych przez dermatofity jak i przez drożdżaki. Do leczenia grzybicy stóp można zastosować leki, które działają wyłącznie na dermatofity, np.: Terbinafine (Lamisilatt, Undofen, Myconafine) Naftyfinę (Exoderil)).
Grzybica skóry gładkiej
Objawy (Charakteryzuje się występowaniem okrągłych rumieniowo-złuszczających zmian wyraźnie odgraniczonych. Obrzeże jest bardziej zaczerwienione, ze złuszczaniem i krostami. Zmiany stopniowo ustępują w części środkowej wykwitu, dlatego przypominają obrączkę);
Leczenie (Polega na zastosowaniu środków o miejscowym działaniu przeciwgrzybiczym. Szerokie spektrum działania wykazuje: Klotrimazol (Clotrimazolum), Mikonazol (Daktarin), Ketokonazol (Nizoral). Mogą być one zastosowane zarówno w infekcjach wywołanych przez dermatofity jak i przez drożdżaki. Do leczenia grzybicy stóp można zastosować leki, które działają wyłącznie na dermatofity, np.: Terbinafine (Lamisilatt, Undofen, Myconafine) Naftyfinę (Exoderil)).
Grzybica pachwin
Objawy (Zmiany rumieniowo-złuszczające, wyraźnie odgraniczone, występujące w pachwinach, którym towarzyszy silny świąd.);
Leczenie (Polega na zastosowaniu środków o miejscowym działaniu przeciwgrzybiczym. Szerokie spektrum działania wykazuje: Klotrimazol (Clotrimazolum), Mikonazol (Daktarin), Ketokonazol (Nizoral). Mogą być one zastosowane zarówno w infekcjach wywołanych przez dermatofity jak i przez drożdżaki. Do leczenia grzybicy stóp można zastosować leki, które działają wyłącznie na dermatofity, np.: Terbinafine (Lamisilatt, Undofen, Myconafine) Naftyfinę (Exoderil)).
Grzybica skóry owłosionej
Objawy (Często jest to choroba o nazwie łupież pstry. W jej przebiegu skóra łuszczy się, tworząc plamy o zabarwieniu różowo- lub żółto-brunatnym. Zmiany umiejscowione są na głowie, karku, plecach lub klatce piersiowej. W przebiegu choroby może wystąpić lekki świąd i zwiększone wypadanie włosów. Inną chorobą skóry głowy jest łupież łojotokowy . W wyniku nadmiernej produkcji łoju dochodzi do łuszczenia naskórka i rozmnażania się żyjących na skórze głowy grzybów. Charakterystycznym objawem są srebrzysto-białe łuski, tworzenie się wilgotnych miejsc na skórze głowy i wzmożone wypadanie włosów);
Leczenie (Polega na zastosowaniu szamponów, zawierających lek o działaniu przeciwgrzybiczym, np. ketokonazol (Nizoral), cyklopiroks i oktopiroks (Pirolam, Sebiprox). Należy jednak pamiętać, że lek zawarty w szamponie musi odpowiednio długo mieć kontakt ze skórą i włosami, aby wykazać działanie. Po spienieniu pozostawiamy go na około 5 minut na głowie, a dopiero potem spłukujemy. Używamy szamponu 2-3 razy w tygodniu, a leczenie może potrwać nawet do 3 miesięcy. W przypadku silnego łuszczenia można zastosować preparaty zawierające w swoim składzie kwas salicylowy (Salicylol) lub mocznik (Cerkożel, Squamax), które normalizują nadmierne rogowacenie naskórka).
Grzybica pochwy
Objawy (Powodowana zazwyczaj przez drożdżaki z rodzaju Candida. Objawia się w postaci białych, serowatych upławów, którym towarzyszy silny świąd i zaczerwienienie warg sromowych. U mężczyzn może wystąpić zapalenie żołędzi i napletka, które często jest bezobjawowe lub powoduje zaczerwienienie i powstawanie płytkich nadżerek);
Leczenie (Powodowana zazwyczaj przez drożdżaki z rodzaju Candida. Objawia się w postaci białych, serowatych upławów, którym towarzyszy silny świąd i zaczerwienienie warg sromowych. U mężczyzn może wystąpić zapalenie żołędzi i napletka, które często jest bezobjawowe lub powoduje zaczerwienienie i powstawanie płytkich nadżerek).
Pleśniawki i zajady
Objawy (Pleśniawki to białe, ścierające się naloty na błonie śluzowej jamy ustnej i języka. Zajady z kolei pojawiają się w kącikach ust w postaci bolesnych nadżerek i pęknieć);
Leczenie (Popularnym preparatem na pleśniawki jest Aphtin. Zawiera on tetraboran sodu (boraks). Może być stosowany u dzieci powyżej 1 r.ż. maksymalnie przez okres 5 dni. U dorosłych stosuje się go nawet do 10 dni. Oktenidyna w preparatach do stosowania na błonę śluzową, np. Octenisept lub Dentosept Mini).
Grzybica a higiena
W każdej grzybicy powierzchownej oprócz leczenia farmakologicznego kluczowe jest zachowanie odpowiedniej higieny. Ręczniki czy części garderoby, które mają kontakt z zainfekowaną skórą, należy codziennie zmieniać. Do mycia należy używać delikatnych kosmetyków, które nie niszczą warstwy ochronnej skóry oraz dbać, aby po każdym myciu dokładnie ją wysuszyć. Do tego celu można nawet użyć suszarki i lekko ciepłego strumienia powietrza.
Choć dokładne oczyszczenie ciała jest niezwykle istotne, to nie powinno się doprowadzać do nadmiernego zmiękczenia i rozpulchnienia skóry, na przykład przez długie kąpiele. Warto pamiętać, że jednym z głównych czynników predysponujących do powstawania grzybic jest spadek odporności i w związku z tym bardzo pomocne w zwalczaniu tego typu infekcji jest stosowanie środków wspomagających układ odpornościowy. Będąc w ciąży warto pamiętać o skonsultowaniu z lekarzem wszelkiego leczenia farmakologicznego.
Materiał nie stanowi i nie zastąpi porady lekarskiej.
Strona używa plików cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i zmianie ustawień cookies w przeglądarce. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies RozumiemWięcej informacji
Privacy & Cookies Policy
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.