Wpisz aby wyszukać

Udostępnij

Witamina B12 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Niestety, wiele osób cierpi na jej niedobór, nawet o tym nie wiedząc. Za co odpowiada witamina B12 i dlaczego jest taka ważna?

Spis treści:

  1. Źródła witaminy B12
  2. Zapotrzebowanie na witaminę B12
  3. Witamina B12 dla wegetarian i wegan
  4. Witamina B12 – objawy niedoboru
  5. Nadmiar witaminy B12
  6. Leczenie niedoboru witaminy B12
  7. Interakcje witaminy B12 z lekami

Źródła witaminy B12

Witamina B12 występuje wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego: mięsie, mleku i jego przetworach, jajach, rybach i skorupiakach. Niektóre źródła mówią o niewielkiej zawartości tej witaminy w pieczarkach oraz roślinach strączkowych, niestety nie są to ilości wystarczające do pokrycia dziennego zapotrzebowania osoby dorosłej.

Zapotrzebowanie na witaminę B12

W krajach rozwiniętych, przeciętne spożycie witaminy B12 pokrywa niemal całkowicie dzienne zapotrzebowanie. Niedobór dotyka określonych grup. Ze względu na to, że witamina B12 właściwie nie występuje w pożywieniu pochodzenia roślinnego, na jej niedobór cierpią głównie osoby będące na diecie wegańskiej lub wegetariańskiej, które nie stosują dodatkowej suplementacji. Może on dotknąć także dzieci karmione piersią przez matki wegetarianki/weganki.

Istnieje także grupa ludzi chorych na niedokrwistość złośliwą – jest to choroba autoimmunologiczna, w której dochodzi do upośledzonego wchłaniania witaminy B12. Zwiększone zapotrzebowanie na ten składnik może także pojawić się u osób ze schorzeniami układu pokarmowego oraz przyjmujących niektóre grupy leków.

Witamina B12 dla wegetarian i wegan

Niezwykle ważna jest suplementacja witaminy B12 przez wegetarian i wegan, jest to dla nich bowiem właściwie jedyne jej źródło. O ile niektórzy wegetarianie jedzą mleko i jego przetwory, to dieta wegańska jest witaminy B12 zupełnie pozbawiona. Dobrym wyborem może być dla nich mleko roślinne fortyfikowane – czyli zawierające dodatek niezbędnych witamin i minerałów. Innym składnikiem zawierającym witaminę B12 są płatki drożdżowe, które można dodawać jako dodatek do pożywienia. Niestety, nawet dokładając do tego wspomniane już wcześniej rośliny strączkowe, niezwykle trudno jest takim pożywieniem pokryć dzienne zapotrzebowanie. Z pomocą może przyjść suplementacja.

Suplementacja – który preparat wybrać?

Na rynku dostępnych jest wiele preparatów zawierających różne formy witaminy B12 (cyjanokobalamina i (hydroksy)metylokobalamina, z których lepiej przyswajana jest ta druga). Suplementy te mogą zawierać dodatkowo inne witaminy lub minerały. Warto poprosić o pomoc farmaceutę w aptece, aby preparat był dobrany odpowiednio do potrzeb.

Witamina B12 – objawy niedoboru

Niedobór witaminy B12 może objawiać się przewlekłym zmęczeniem, drażliwością, osłabieniem, zaburzeniami pamięci. Dodatkowo może zwiększyć się podatność na infekcje, a co za tym idzie – podwyższyć temperatura ciała. Innym objawami niedoboru witaminy B12 mogą być dolegliwości ze strony układu pokarmowego (nudności, brak apetytu, zaburzenia trawienia) oraz zaburzenia w cyklu miesiączkowym.

Witamina B12 ma niebagatelny udział w regulacji poziomu homocysteiny, której wysoki poziom może spowodować w przyszłości zawał lub udar. Tym samym może powodować groźne powikłania ze strony układu sercowo-naczyniowego.

Niedobór witaminy B12 w ciąży

Niedobór może także powodować zmniejszenie poziomu kwasu foliowego. Dlatego tak ważne jest, aby suplementować oba składniki, będąc w ciąży – ich brak może powodować wady cewy nerwowej, być przyczyną niskiej masy urodzeniowej dziecka, a nawet może, w skrajnych przypadkach, być jedną z przyczyn poronienia!

Nadmiar witaminy B12

Nadmiar witaminy B12 jest praktycznie nieszkodliwy. Nawet wielokrotne przekroczenie dziennych norm zapotrzebowania dla człowiek, nie wykazano, by pojawiły się jakiekolwiek działania niepożądane. U niektórych osób może wystąpić jedynie objaw uczuleniowy. Nie wykazano jednak nigdy działania kancerogennego ani teratogennego witaminy B12.

Leczenie niedoboru witaminy B12

witamina B12

Forma leczenia niedoboru witaminy B12 zależy w głównej mierze od jego przyczyny. Jeśli przyczyną będzie niedobór spowodowany niedostateczną podażą tej witaminy wraz z pożywieniem, spowodowanym, jak już było wspomniane, dietą wegetariańską lub wegańską, odpowiednia suplementacja powinna wystarczyć.

Jeśli niedobory są duże, niezbędna będzie wizyta u lekarza. Na wchłanianie witaminy B12 ma wpływ wiele czynników, a jednym z nich jest wiek – jej przyswajalność zmniejsza się wraz ze starzeniem się organizmu. Możliwe, że lekarz oceni, iż zwykłe suplementy nie będą wystarczające i przepisze tabletki dostępne tylko na receptę.

Inną formą podania witaminy B12 są zastrzyki. Lekarz może się na nią zdecydować, jeśli niedobory są naprawdę duże, lub występują problemy z przyswajaniem formy doustnej. Dochodzi do tego zwykle u osób, które cierpią na brak lub niedobór czynnika wewnętrznego (czynnika Castle’a), który wytwarzany jest przez komórki śluzówki żołądka i łączy się z witaminą B12, ułatwiając jej wchłanianie. Jego niedobory mogą być wynikiem reakcji autoimmunologicznej (anemia złośliwa), resekcji żołądka lub stosowania niektórych leków.

Interakcje witaminy B12 z lekami

Witamina C

Może zmniejszać przyswajalność witaminy B12 w organizmie. Należy zachować kilku godzinny odstęp pomiędzy preparatami.

Inhibitory pompy protonowej (omeprazol, lanzoprazol)

Mogą zmniejszać przyswajalność witaminy B12 pośrednio, poprzez wpływ na zmniejszanie wydzielania soku żołądkowego.

Antagoniści receptora H2 (np. niezwykle popularna w Polsce ranitydyna)

Poprzez wpływ na receptory H2 mogą powodować niedobór czynnika zewnętrznego i tym samym zmniejszać wchłanialność witaminy B12.

Metformina

Lek stosowany w cukrzycy do obniżania poziomu cukru. Może zmniejszać wchłanialność witaminy B12 z przewodu pokarmowego.

Materiał nie stanowi i nie zastąpi porady lekarskiej.

Tagi::