Wpisz aby wyszukać

Udostępnij

Biegunka to dolegliwość, która u osób dorosłych rzadko bywa niebezpieczna, jednak gdy się pojawi, często całkowicie uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Przyczyn jej występowania znanych jest kilka i czasem trudno określić, co konkretnie ją wywołało. Na szczęście istnieją uniwersalne sposoby radzenia sobie z tą przypadłością, w większości przypadków bezpieczne dla chorego.

Kiedy mówimy o biegunce

Biegunkę definiujemy jako zwiększenie częstotliwości oddawania stolca w stosunku do zwykłego rytmu wypróżnień. Z tego powodu u różnych osób świadczy o niej zupełnie inna liczba wypróżnień w ciągu dnia, ale średnio przyjmuje się, że rozpoznajemy ją, gdy miękkie lub płynne stolce występują ponad trzy razy dziennie. Zanim udamy się do apteki, warto przeanalizować, czy nie ma żadnych czynników, które wskazywałyby na konieczność konsultacji z lekarzem. Przede wszystkim należy ustalić, jak długo trwa biegunka. Jeśli objawy występują krótko, do czterech, maksymalnie do siedmiu dni, klasyfikujemy ją jako ostrą i z taką jej postacią mamy do czynienia najczęściej. Wbrew swojej nazwie nie jest ona niebezpieczna i możemy ją z powodzeniem leczyć bez udziału lekarza.

Ile trwa biegunka

Nasze obawy powinna wzbudzać biegunka, która trwa dłużej, przechodząc w postać przewlekłą, co sugeruje że u jej podstaw leży poważniejsze schorzenie, na przykład stan zapalny jelit. Wskazaniami do konsultacji lekarskiej są również biegunki:

  • dłuższe niż dwu-, trzydniowe u dzieci i osób w podeszłym wieku,
  • pojawiające się po podróżach do krajów tropikalnych,
  • którym towarzyszą wymioty uniemożliwiające przyjmowanie płynów,
  • z obecnością krwi w stolcu,
  • naprzemienne z zaparciami (może to oznaczać zespół jelita drażliwego),
  • współwystępujące z wysoką gorączką,
  • co do których zachodzi podejrzenie, że zostały wywołane przyjmowanymi lekami,
  • nawracające bez wyraźnej przyczyny,
  • których leczenie środkami dostępnymi bez recepty nie przynosi efektu.

Jeśli nie stwierdzamy, że mamy do czynienia z jedną z wymienionych sytuacji, możemy rozpocząć kurację samodzielnie.

Przyczyny biegunki – wirus, bakteria, dieta czy stres

Większość rozwolnień w naszych warunkach wywoływana jest przez wirusy zwane rotawirusami. Biegunce wirusowej mogą towarzyszyć objawy podobne do przeziębienia. Dla dorosłych zakażenie takie rzadko okazuje się niebezpieczne, u dzieci natomiast, szczególnie w wieku poniżej dwóch lat, miewa poważne konsekwencje. Innym powodem występowania rozwolnienia są bakterie i produkty ich metabolizmu (enterotoksyny) spożyte z jedzeniem lub napojem.

Pierwsze objawy biegunki bakteryjnej pojawiają się w czasie od kilku godzin do nawet trzech dni od momentu przyjęcia zainfekowanego pokarmu. Obok wymienionych wyróżnia się biegunkę podróżnych, którą wywołują zmiany rodzaju pożywienia i rytmu posiłków, stres oraz czynniki bakteryjne, najczęściej zakażenie bakterią Escherichia coli. Poza patogenami i ich metabolitami przyczyną biegunki mogą być również bodźce psychiczne, a wtedy łatwo powiązać jej występowanie z określonymi sytuacjami w życiu, na przykład wywołującymi niepokój czy zdenerwowanie.

Biegunka przy infekcji wirusowej

W infekcji wirusowej i bakteryjnej ostra biegunka stanowi mechanizm obronny mający za zadanie wydalenie toksycznej lub zakażonej treści z przewodu pokarmowego. Jest to zatem objaw, który, choć nieprzyjemny, służy wyzdrowieniu. W obu przypadkach nie powinno się w miarę możliwości używać środków zapierających. Bez względu na przyczynę, która wywołała dolegliwość, cechą charakterystyczną każdej biegunki jest wzmożona ruchliwość przewodu pokarmowego oraz zwiększone wydzielanie i zmniejszone wchłanianie płynów, prowadzące do utraty elektrolitów i wody. Dlatego przy schorzeniu tym należy zawsze pamiętać o nawadnianiu.

Jak uzupełnić elektrolity podczas biegunki

W celu nawodnienia organizmu podczas biegunki korzystnie jest, oprócz wody, zastosować preparaty nazywane elektrolitami, dostępne w aptekach. Są to proszki lub tabletki do rozpuszczania w wodzie, które zawierają elektrolity, głównie sód i potas oraz glukozę. Warto poprosić farmaceutę o pomoc w wyborze preparatu, ponieważ nie wszystkie produkty są równie wartościowe.

Należy pamiętać, aby przy sporządzaniu roztworu nawadniającego z apteki przestrzegać ilości wody, jaką producent wskazuje w instrukcji przygotowania. Użycie większej ilości niż zalecana zmniejsza właściwości nawadniające takiego środka. Ze względu na obecność soli wielu pacjentów nie toleruje smaku elektrolitów, który jest wyczuwalny nawet w preparatach zawierających aromaty owocowe. Rozwiązaniem są wtedy rzadkie w konsystencji kleiki marchwiowe i ryżowe, zwiększające zawartość płynów w ustroju.

Jaki lek na biegunkę

Przyjmowanie środków farmaceutycznych w celu złagodzenia objawów choroby czy też zwalczenia jej przyczyny to w przypadku biegunki jeszcze nie wszystko. Oprócz leczenia farmakologicznego i terapii nawadniającej w trakcie dolegliwości należy stosować lekkostrawną dietę, przede wszystkim ubogą w tłuszcze. Jeśli objawy są nasilone, po ich ustąpieniu warto sięgnąć po preparaty zawierające witaminy i minerały, aby skrócić okres rekonwalescencji.

  • DIOSMEKTYT: Ma postać proszku, który rozpuszcza się w wodzie. Charakteryzuje się dużą lepkością, dzięki czemu powleka błonę śluzową jelita i zwiększa jej wytrzymałość na działanie czynników drażniących. Jest dobrze tolerowany i bezpieczny dla dzieci. Zaleca się go już w pierwszym roku życia. Może zaburzać wchłanianie innych leków, dlatego powinien być przyjmowany z zachowaniem od nich kilkugodzinnego odstępu.
    Dawkowanie: do 1. r.ż. – 1 saszetka dziennie, pomiędzy 1. a 2. r.ż. – 1–2 saszetki dziennie, powyżej 2. r.ż. – 2–3 saszetki dziennie, dorośli – 3 saszetki dziennie;
  • WĘGIEL LECZNICZY: Neutralizuje toksyny poprzez ich adsorpcję. Może wiązać inne leki, dlatego należy go stosować, zachowując od nich kilkugodzinny odstęp. Dawkowanie: 1 g 3–4 razy dziennie do ustąpienia objawów;
  • DROŻDŻE LIOFILIZOWANE Saccharomyces boulardi: Adsorbują toksyny i hamują ich wydzielanie. Dawkowanie: biegunka infekcyjna – 1–2 kapsułki/dobę przez okres do 7 dni, profilaktyka biegunki podróżnych – 1–4 kapsułki/dobę przez cały okres podróży; stosowanie najlepiej zacząć kilka dni przed wyjazdem;
  • BIAŁCZAN TANINY oraz TANINIAN ŻELATYNY: Działają ściągająco na błonę śluzową jelita i adsorbują toksyny. Mogą wpływać na wchłanianie niektórych substancji leczniczych, dlatego nie powinny być przyjmowane w tym samym czasie co inne leki. Dawkowanie: dorośli – 3 razy/dobę 1–2 tabletki, dzieci powyżej 4. r.ż. – 2–3 razy/dobę 0,5–1 tabletkę;
  • NIFUROKSAZYD: Posiada właściwości przeciwbakteryjne (dość szeroki zakres), przeciwpierwotniakowe i przeciwgrzybicze. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego wcale lub wchłania się w bardzo małym stopniu, działając tylko w świetle jelita, dlatego stosuje się go w biegunkach o podłożu bakteryjnym. Dostępny jest w dwóch dawkach: 100 mg i 200 mg. Dawkowanie: dorośli – 800 mg/dobę w 2–4 dawkach podzielonych, dzieci powyżej 6. r.ż. 600–800 mg/dobę w 2–4 dawkach podzielonych. Uwaga! Bez konsultacji z lekarzem nie stosować dłużej niż 3 dni. W okresie leczenia nie spożywać alkoholu;
  • LOPERAMID: Zatrzymuje biegunkę poprzez hamowanie perystaltyki jelit. Nie powinien być stosowany w biegunce bakteryjnej. Jest przeciwwskazany w stanach zapalnych jelit, w okresie karmienia piersią i u dzieci poniżej 6. r.ż. Dawkowanie: dorośli i dzieci powyżej 6. r.ż.– początkowo 2 tabletki, a następnie 1 tabletka natychmiastowo po każdym kolejnym wolnym stolcu. Uwaga! Nie stosować dłużej niż 48 h. Jeżeli po tym czasie nie następuje poprawa, należy skonsultować się z lekarzem;
  • RACEKADOTRYL: Zmniejsza nadmierne wydzielanie wody i elektrolitów do światła jelita, nie zmieniając ciągłości pasażu jelitowego. Może być stosowany, gdy niemożliwe jest leczenie przyczynowe biegunki, a także jako uzupełnienie kuracji. Dawkowanie: 1 kapsułka 3 razy dziennie, najlepiej przed głównymi posiłkami. Uwaga! Maksymalny okres stosowania nie powinien przekraczać 7 dni.

Materiał nie stanowi i nie zastąpi porady lekarskiej.

Tagi::

5 komentarzy