Wiesiołek 3w1 czyli lek, suplement diety oraz środek pielęgnacyjny

mgr farmacji Agnieszka Krasoń 8 kwietnia 2024

Wiesiołek (Oenothera L.) to jedna z najbardziej wyjątkowych roślin. Ma szerokie spektrum zastosowania, przez co sprawdzi się we wszystkich domach. Można o nim powiedzieć, że to lek, suplement diety oraz środek poprawiający urodę w najczystszej postaci.

Wiesiołek jest rośliną ozdobną i jadalną pochodzącą z Ameryki Północnej, skąd rozprzestrzenił się na cały świat z wyjątkiem Antarktydy. Na świecie występuje ok. 120 gatunków roślin uprawnych i ozdobnych z rodziny wiesiołkowatych. W naszych warunkach roślina osiąga 1,5 m wysokości o sporej wielkości żółtych pachnących kwiatach, wytwarza dużą ilość nasion – nawet 230 w jednym kwiatku. W Polsce rośnie ok. 28 gatunków, z czego tylko dwa (wiesiołek dwuletni i wiesiołek dziwny) są powszechnie znane i wykorzystywane. Częścią użyteczną rośliny są nasiona, a pozyskiwany z nich olej stał się surowcem farmaceutycznym.

Wiesiołek działanie

Głównym składnikiem aktywnym są NNKT – nienasycone kwasy tłuszczowe (głównie linolowy i gamma-linolenowy) zawarte w oleju z rośliny. W Polsce olej z wiesiołka jest bardzo dobrej jakości, zawiera 76% kwasu linolowego i 8-10% kwasu gamma-linolenowego oraz dużą ilość witaminy E, a ponadto fitosterole, białka bogate w aminokwasy siarkowe i tryptofan, enzymy, selen, cynk, wapń i magnez. Ten zupełnie niezwykły zestaw składników sprawił, że niepozorny wiesiołek jest jedną z cenniejszych roślin wykorzystywanych do produkcji leków i kosmetyków. Olej otrzymywany z nasion z uwagi na właściwości odżywcze, a przede wszystkim farmakologiczne, zalicza się do tzw. bioolei, ponieważ zawiera większą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych w odróżnieniu od pospolitych olejów jadalnych. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca obowiązkowe wprowadzenie oleju z wiesiołka u ludzi po 40. roku życia szczególnie zagrożonych miażdżycą. Zawarte w oleju NNKT uznano za niezbędne w żywieniu człowieka, ze względu na brak możliwości ich biosyntezy w organizmie człowieka. Niewystępowanie ich w pożywieniu prowadzi do szeregu zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu.

Wiesiołek właściwości i zastosowanie

Wytłaczany z nasion wiesiołka olejek przynosi bardzo korzystne rezultaty w terapii wielu chorób, w tym:

chorób skóry powodowanych przez alergie pokarmowe (rumień, świąd, suchość skóry, łojotokowe zapalenie skóry u niemowląt, zespół suchego oka, wypadanie włosów),
układu nerwowego (w chorobie Alzheimera, schizofrenii),
neuropatii cukrzycowej,
stwardnieniu rozsianym,
demencji,
redukuje poziom cholesterolu i zapobiega agregacji płytek, działając przeciwzakrzepowo obniża ciśnienie krwi,
depresji, przewlekłej pobudliwości nerwowej,
poprawia pracę mózgu i koncentrację,
może odwracać niekorzystne stany i uszkodzenia mózgu spowodowane alkoholem,
zalecane jest podawanie preparatów z wiesiołka w terapii wszystkich chorób wirusowych łącznie z AIDS,
wspomaga spalanie tkanki tłuszczowej,
wzmacnia odporność.

Pierwszymi zauważalnymi klinicznie objawami niedoboru NNKT są zmiany skórne między innymi w postaci atopowego zapalenia skóry, łuszczycy i trądziku. Następstwem dłuższego niedoboru NNKT może być wiele chorób o podłożu zapalnym i degeneracyjnym np. miażdżyca, choroby układu nerwowego oraz stany zapalne narządów ruchu – reumatoidalne zapalenie stawów.

Produkty otrzymywane z wiesiołka

Podstawowym preparatem otrzymywanym z nasion wiesiołka jest olej do picia tłoczony na zimno, a wygodniejszą postacią są kapsułki z olejem, które pozwalają na dłuższe przechowywanie preparatu, zabezpieczając go przed utlenieniem. W chorobach skóry możemy też korzystać z preparatów w postaci maści, kremów, balsamów łagodzących.

Olej stosujemy tylko na zimno, nie gotujemy i nie smażymy na nim.

Trzeba pamiętać, aby korzystać z preparatów kupowanych w aptece, które zawierają wysokiej jakości standaryzowane składniki o odpowiedniej zawartości związków czynnych.