Ashwagandha czyli ziołowa moc ajurwedy

Ashwagandha (Withania somnifera (L.) Dunal to roślina mało znana w Polsce, choć należy do tej samej rodziny psiankowatych, co ziemniaki, papryka, bakłażan i pomidory. Ma postać niewielkiego krzewu, którego kwiaty przybierają kształt dzwonków i rozwijają się w pomarańczowo-czerwone, okrągłe owoce. Tradycyjna nazwa ashwagandhy wywodzi się z sanskrytu i stanowi połączenie słów „ashwa” – koń i „gandha” – zapach. Nawiązuje ona do charakterystycznego zapachu korzeni tej rośliny. Inne nazwy ashwagandhy to: witania ospała, śpioszyn lekarski, żeń-szeń indyjski i wiśnia zimowa.

Składniki aktywne

Ashwagandha rośnie w suchych rejonach klimatu tropikalnego i subtropikalnego – na Wyspach Kanaryjskich, w Południowej Afryce, na Sri Lance, w Chinach i Indiach, gdzie od wieków wchodzi w skład ajurwedyjskich mieszanek ziołowych. Głównym surowcem zielarskim wykorzystywanym w suplementach diety jest korzeń witanii, natomiast w medycynie naturalnej stosuje się wszystkie części rośliny.

Ashwagandha zawiera wiele różnorodnych związków chemicznych wykazujących aktywne działanie na organizm człowieka. Należą do nich m.in.: witanolidy, które obniżają ciśnienie krwi, działają przeciwnowotworowo, przeciwbakteryjnie i antyseptycznie, alkaloidy (głównie nikotynowe), sitoindozydy – o działaniu antyoksydacyjnym, antydepresyjnym, odtruwającym oraz saponiny – o właściwościach przeciwbakteryjnych, przeciwgrzybiczych, przeciwzapalnych i przeciwnowotworowych. Witania jest również bogatym źródłem żelaza.

Ważne właściwości i zastosowanie

Produktom z ashwagandhy przypisuje się działanie antystresowe, uspokajające i przeciwlękowe. W badaniach udowodniono bowiem, że ich stosowanie obniża w mózgu poziom tribuliny – białka będącego klinicznym wskaźnikiem lęku. Ashwagandha posiada ponadto właściwości chroniące komórki układu nerwowego przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych (toksyny, trucizny) i wewnętrznych (wolne rodniki). Wielkie nadzieje budzi fakt, że witania wykazuje pozytywne działanie w przypadku choroby Alzheimera.

Ashwagandha to siła!

Suplementy diety zawierające ashwagandhę są również bardzo popularne wśród sportowców, szczególnie tych uprawiających sporty siłowe. Związane jest to z jej działaniem adaptogennym, które odpowiada za zwiększenie tolerancji organizmu na wysiłek i wytrzymałości na zmęczenie. Ponadto suplementacja ashwagandhą może prowadzić do poprawy funkcji seksualnych oraz do podniesienia stężenia testosteronu. 

Ashwagandha jako adaptogen

Ashwagandha należy do tzw. adaptogenów. Są to rośliny, które zawierają substancje chemiczne zdolne do stabilizacji procesów fizjologicznych i utrzymania homeostazy (równowagi) organizmu. Stosowanie adaptogenów wzmacnia odporność na stres oraz pomaga w przystosowywaniu się do zmiennych warunków środowiska zewnętrznego. Do grupy tej należą ponadto: różeniec górski (Rhodiola rosea) oraz żeń-szeń koreański (Korean Ginseng).

Ashwagandha i poziom cukru

Okazało się, że ajurwedyjskie mieszanki ziołowe, których głównym składnikiem jest ashwagandha, charakteryzują się działaniem obniżającym poziom cukru. Zapoczątkowało to badania nad przeciwcukrzycowymi właściwościami tej rośliny. Wykazały one, że podawanie sproszkowanego korzenia przez 30 dni zmniejszyło o 12% poziom glukozy we krwi.

Ashwagandha w apteczce

Standardowa dawka suplementacyjna ekstraktu z korzenia ashwagandhy to około 300 mg dziennie. Najlepiej wybierać suplementy standaryzowane, hipoalergiczne, bez sztucznych dodatków smakowych, zapachowych oraz konserwujących. Preparaty zawierające ashwagandhę są idealnie zabezpieczone w opakowaniach z ciemnego szkła, które chronią jej delikatne składniki przed światłem, wilgocią oraz zmianami temperatury. Pomimo wysokiego profilu bezpieczeństwa, należy zachować szczególną ostrożność podczas zażywania większych dawek oraz ekstraktów o wysokim stężeniu. W czasie stosowania ashwagandhy nie należy spożywać alkoholu.